Văn học Việt Nam là sự kết hợp của nhiều thể loại văn học tạo nên dòng chảy xuyên suốt mọi thời đại. Vậy bạn có văn học Việt Nam có những thể loại nào? Đặc trưng của các thể loại văn học Việt Nam. Tất cả sẽ được sfrv.org giải đáp chi tiết qua bài viết dưới đây.
Contents
I. Văn học là gì?
- Văn học là một hình thức được các nhà văn sáng tác, tái hiện lại các vấn đề, sự vật hiện tượng trong đời sống xã hội – con người. Văn học có được là dựa vào phương thức sáng tạo ở sự hư cấu, nội dung thể hiện qua ngôn ngữ ở từng đề tài sáng tác. Chính vì thế, cũng có khá nhiều ý kiến đưa ra khái niệm về văn học hiểu chung cùng với khái niệm của văn chương và được dùng một cách lẫn lộn.
- Văn học có khá nhiều thể loại, trong đó gồm có: truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch, thơ, lý luận phê bình.
II. Các thể loại văn học Việt Nam
- Thần thoại: Thể loại này thường hay kể lại các sự tích liên quan đến các vị thần sáng tạo ra thế giới tự nhiên, đồng thời phản ánh nhận thức của con người thời cổ đại.
- Truyền thuyết: Truyện kể truyền miệng qua các nhân vật lịch sử hoặc giải thích nguồn gốc các phong vật địa phương theo quan điểm của nhân dân, đa phần đều có sự khoa trương, phóng đại, đồng thời cũng có yếu tố hư ảo, thần kỳ như cổ tích và thần thoại.
- Sử thi: Chỉ những tác phẩm theo thể tự sự, có nội dung hàm chứa những bức tranh rộng về đời sống nhân dân, có nhân vật trung tâm là những anh hùng, dũng sĩ đại diện cho một thế giới nào đó.
- Truyện cổ tích: Thể loại văn học được tự sự dân gian thì việc sáng tác có xu thế hư cấu, bao gồm cổ tích thần kỳ, cổ tích thế sự, cổ tích phiêu lưu và cổ tích loài vật. Đây là loại truyện cổ nhưng làm ngắn chủ yếu kể về các nhân vật dân gian như tiên, yêu tinh, thần tiên… và thường là có phép thuật, hay bùa mê, dù là hư cấu nhưng cũng có hàm ý tốt giúp cho người đọc có thể thay đổi lối sống và sự tiêu cực trong cuộc sống.
- Truyện ngụ ngôn: Là truyện kể dân gian bằng văn xuôi hay bằng thơ, mượn chuyện để kể về loài vật, đồ vật, cây cỏ… dùng phép ẩn dụ, hoặc chính chuyện để nói về con người bằng cách bóng gió, kín đáo chuyện đời, chuyện người, nhằm nêu lên bài học luân lý.
- Truyện cười: Là truyện kể dân gian có phần rộng lớn, đa dạng, phức tạp bao gồm những hình thức được gọi bằng những danh từ khác nhau có tác dụng gây cười, lấy tiếng cười để khen chê và mua vui, giải trí cho người khác.
Ngoài ra còn một số thể loại khác nữa nhưng nhìn chung thì mỗi thể loại đều có màu sắc riêng biệt giúp cho văn học dân gian có được những giá trị cốt lõi từ đó mà người đọc hiểu hơn về nội dung của loại văn học này.
III. Đặc trưng của các thể loại văn học Việt Nam
- Thần thoại: Nhằm kể lại sự tích các vị thần sáng tạo thế giới tự nhiên và văn hóa, phản ánh nhận thức của con người thời cổ đại về nguồn gốc của thế giới và đời sống con người.
- Truyền thuyết: là những truyện kể truyền miệng kể lại truyện tích các nhân vật lịch sử hoặc giải thích nguồn gốc các phong vật địa phương theo quan điểm của nhân dân, biện pháp nghệ thuật phổ biến của nó là khoa trương, phóng đại, đồng thời nó cũng sử dụng yếu tố hư ảo, thần kỳ như cổ tích và thần thoại.
- Sử thi: chỉ những tác phẩm theo thể tự sự, có nội dung hàm chứa những bức tranh rộng và hoàn chỉnh về đời sống nhân dân với nhân vật trung tâm là những anh hùng, dũng sĩ đại diện cho một thế giới nào đó.
- Truyện cổ tích: là một thể loại văn học được tự sự dân gian sáng tác có xu thế hư cấu, bao gồm cổ tích thần kỳ, cổ tích thế sự, cổ tích phiêu lưu và cổ tích loài vật. Đây là loại truyện ngắn, chủ yếu kể về các nhân vật dân gian hư cấu, như tiên, yêu tinh, thần tiên… và thường là có phép thuật, hay bùa mê.
- Truyện ngụ ngôn: là truyện kể dân gian bằng văn xuôi hay bằng thơ, mượn chuyện về loài vật, đồ vật, cây cỏ… làm ẩn dụ, hoặc chính chuyện con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện đời, chuyện người, nhằm nêu lên bài học luân lý.
- Truyện cười: là một lĩnh vực truyện kể dân gian rộng lớn, đa dạng, phức tạp bao gồm những hình thức được gọi bằng những danh từ khác nhau có tác dụng gây cười, lấy tiếng cười để khen chê và mua vui, giải trí.
- Tục ngữ: là thể loại văn học dân gian nhằm đúc kết kinh nghiệm, tri thức của nhân dân dưới hình thức những câu nói ngắn gọn, súc tích, có nhịp điệu, dễ nhớ, dễ truyền…
- Câu đố: là thể loại văn học dân gian phản ánh sự vật hiện tượng theo lối nói chệch. Khi sáng tạo câu đố, người ta tìm đặc trưng và chức năng của từng vật cá biệt và sau đó phản ánh thông qua sự so sánh, hình tượng hóa.
- Ca dao: là thơ ca dân gian Việt Nam được truyền miệng dưới dạng những câu hát không theo một điệu nhất định, thường phổ biến theo thể thơ lục bát cho dễ nhớ, dễ thuộc.
- Vè: Vè là thể loại tự sự dân gian, có hình thức văn vần, giàu tính thời sự, phản ánh kịp thời các sự kiện xảy ra trong làng, trong nước, qua đó thể hiện thái độ khen chê của dân gian đối với các sự kiện đó.
- Truyện thơ: được sáng tác bằng chữ Nôm và phần lớn được viết theo thể lục bát- thể thơ quen thuộc nhất với quần chúng.
- Chèo: là một loại hình nghệ thuật sân khấu cổ truyền Việt Nam. Chèo phát triển mạnh ở phía bắc Việt Nam.
IV. Kết luận
Hy vọng với những thông tin mà chuyên mục văn học chia sẻ ở trên đã giúp bạn đọc nắm được đặc trưng của các thể loại văn học việt nam. Cảm ơn bạn đọc đã quan tâm và theo dõi bài viết.
